Wat voorafging

Kinderen die bellenblazen

Sinds de start van het programma zorglandschap jeugd Flevoland zijn er verschillende projecten afgerond. Hieronder vind je een korte beschrijving met (waar relevant) links naar concrete resultaten, notities en handreikingen.

Feiten en cijfers

Vanaf de start van het programma zorglandschap jeugd Flevoland is duidelijk dat er behoefte is aan feiten en cijfers ter ondersteuning van adviezen en projecten. Het ontbrak aan informatie over de impact van beleidswijzigingen en over de benodigde capaciteit, rolverdeling en locaties van specialistische jeugdhulp voor de komende jaren. De volgende doelstellingen zijn geformuleerd: 

  • Definieer als stip op de horizon het zorglandschap voor specialistische jeugdhulp per 2021. 
  • Geef aan wat de beoogde omvang en locatie van voorzieningen is in 2021.
  • Werk uit welke randvoorwaarden er nodig zijn om de stip te realiseren.

Voor de regio is halverwege 2017 bestuurlijk afgesproken (zie ook de notitie 'Stip op de horizon') dat:

  • eind 2021 de capaciteit van groepen behandeld wonen met circa 50% is afgenomen;
  • de klinische jeugd-ggz op het niveau van begin 2017 blijft;
  • er in Almere een voorziening voor gesloten jeugdzorg komt voor Flevolandse jeugdigen;
  • er een (meer) evenwichtige verdeling komt tussen hulpvraag en -locatie bij jeugdhulp met verblijf. 

Na het formuleren van de stip en de randvoorwaarden heeft het projectteam het volgende voorstel voor de vervolgstappen gedaan:

  • Het opstellen van een regionaal uitvoeringsplan om de ambities te realiseren, voor zover het gaat om regionale afspraken.
  • Het vertalen van de ambities naar een lokale opgave voor de gemeenten.
  • Het bewaken van de ontwikkeling en voortgang van de realisatie.

Hiermee is het project medio 2017 beëindigd.

Perspectiefregie

In 2016 constateerden we dat coördinatie ontbrak op de behandeling en begeleiding van jeugdigen in de jeugdhulp met verblijf. Er is besloten om voor deze groep lokale regie te organiseren, gericht op het realiseren van het toekomstperspectief. Deze vorm van regie noemen we perspectiefregie (hoewel gemeenten in de praktijk ook andere benamingen hanteren). Om gemeenten handvatten hiervoor is een handreiking gemaakt. Windesheim Flevoland heeft kwalitatief onderzoek gedaan naar de implementatie en ervaren effecten van perspectiefregie. In de tweede helft van 2017 hebben gemeenten perspectiefregie verder geïmplementeerd.

Respijtzorg en kortdurend verblijf

Even op Adem is een website met gespecialiseerde opvangmogelijkheden in Flevoland. Kortdurend verblijf (logeren) kan fungeren als alternatief voor (crisis)hulp met verblijf.

Kwaliteitskader gezinshuizen

Een gezinsomgeving (pleegzorg, gezinshuis) heeft de sterke voorkeur boven verblijf in een instelling. Op die manier kan een jeugdige in een zo normaal mogelijke omgeving opgroeien. In 2016 constateerden we de behoefte aan een kwaliteitskader voor gezinshuizen. We sloten hiervoor aan bij de door de brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland ontwikkelde handreiking Ruimte voor jeugdhulp in gezinsvormen. Deze kunnen gemeenten benutten bij het maken van contractafspraken.

Afwegingskader pleegzorg, gezinshuis en behandelgroep

Begin 2016 constateerden we dat verwijzers behoefte hebben aan een afwegingskader als hulpmiddel bij de keuze voor een pleeggezin, gezinshuis of residentiële behandelgroep. Dit kader is ontwikkeld door gedragsdeskundigen en is geënt op de landelijke richtlijn uithuisplaatsing. 

Uit gesprekken met lokale toegangen blijkt dat medewerkers niet zozeer behoefte hebben aan een afwegingskader maar aan aanbod dat – na een goede afweging - past bij de vraag (first-best-oplossingen). Gemeenten geven nu beschikkingen af voor de hulp die jeugdigen daadwerkelijk krijgen. Dat is niet altijd de first-best-oplossing. Het afwegingskader kan helpen om meer uniform te komen tot aanbevolen hulpvormen en deze te registreren. We zien dan beter hoe vaak er verschil zit tussen de uitkomst van het afwegingskader en de daadwerkelijk ingezette hulp.

Integrale bekostiging

Eind 2016 is een advies geschreven over integrale bekostiging. Tegelijkertijd werkten gemeenten gezamenlijk aan vernieuwing van de inkoopsystematiek en de bekostigingsstructuur voor 2019 en verder. Er ontstond veel overeenstemming om de transformatie te bevorderen door het aangaan van langdurige contracten.